Çalışan Engelliler Asgari Ücret İstisnasından Nasıl Yararlanacaklar?

Gelir Vergisi Kanununun 31. Maddesine göre engelli ücretli, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli, engelli serbest meslek erbabı, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı, basit usulde vergilendirilen engelliler, gelir vergisi matrahlarının hesaplanmasında engellilik indiriminden yararlanabilmektedir. Yazımızda gelir vergisine yönelik engellilik indirimine ve son değişiklik ile asgari ücrete getirilen vergi istisnasına değineceğiz. Engelli çalışanın ödemesi gereken gelir vergisini ortaya koymuş olacağız.

 

Engellilik İndiriminden Yararlanma Şartları Nelerdir?

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31’inci maddesine göre; çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır. İlgili maddeye göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirim uygulanmaktadır. Bu derecelerin belirlenmesinde ise yetkili hastanelerce düzenlenen ve Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilerek engelli olduğu tespit edilen engelli sağlık kurulu raporları, dikkate alınmaktadır.

 

Engellilik İndiriminden Kimler Faydalanmaktadır?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere Gelir Vergisi Kanununa göre engellilik indirimi uygulamasından asgari %40 oranında çalışma gücü kaybı bulunan; engelli ücretli,  bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli, engelli serbest meslek erbabı, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı, basit usulde vergilendirilen engelliler, yararlanacaktır. 2022 yılı engellilik indiriminin hesabı aşağıdaki tablodaki gibi olacaktır.

 

Engellilik Dereceleri

Aylık

Tutar

Yıllık

Tutar

1. Derece engelliler için (çalışma gücünün

asgari %80’ini kaybetmiş olanlar)

2.000,00

24.000,00

2. Derece engelliler için (çalışma gücünün

asgari %60’ını kaybetmiş olanlar)

1.170,00

14.040,00

3. Derece engelliler için (çalışma gücünü asgari %40’ını kaybetmiş olanlar)

500,00

6.000,00

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelli vatandaşlarımızın Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir Müdürlüğüne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Malmüdürlüklerine bir dilekçe ile başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

 

Engellilik İndirimi Ve Asgari Ücret İstisnası

Bilindiği üzere Gelir Vergisinin 23. Maddesine ile getirilen asgari ücret istisnası, çalışanların asgari ücretin net tutarına kadar olan ücretlerine gelir vergisi istisnasını düzenlemektedir. Bu istisna tutarı, 2022 yılının ilk altı ayı için 4.253,40 TL olarak, yılın son altı ayı için ise asgari ücrete getirilen yeni artış sebebiyle 5.500,35 TL olarak uygulanmaktadır.

Gelir Vergisi Kanununun 31. maddesinden yararlanan engelli vatandaşlarımızın aynı zamanda 23. Maddeye eklenen asgari ücret istisnasından da faydalanmalarının önünde bir engel bulunmamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus engelli vatandaşlarımızın bu iki ayrı vergisel avantajın bir arada bulunması durumunda bu istisna ve indirim uygulamasından nasıl yararlanacağıdır. Bu durumu gelin birlikte bir örnek üzerinde inceleyelim.

Örneğin, 1 Ağustos 2022 tarihinde işe başlayan ve sağlık kurulu raporu ile %70 oranında engelli raporu bulunan bir ücretlinin brüt ücreti 8.500,00 TL’dir. Normal şartlarda mükellefin bu ücretinden öncelikle %15 oranında SGK primi düşülecek ve bulunan matrah üzerinden %15 oranında gelir vergisi hesaplanacaktır. Bu şekilde bulunacak vergi, 1.083,75 TL olacaktır.

Fakat ücretli 2. Derece engelli olduğu için gelir vergisi matrahı olan (8.500,00 – (8.500,00 * 0,15)=) 7.225,00 TL’den 2022 yılı için 2. Derece engellilere uygulanacak olan aylık 1.170,00 TL tutarının düşülmesi gerekmektedir. Bu şekilde bulunacak olan (7.225,00-1.170,00=) 6.055,00 TL engelli ücretlinin vergi matrahı olacaktır. Bu matrah üzerinden de %15 gelir vergisi uygulanarak 908,25 TL gelir vergisi hesaplanacaktır.

2022 yılından itibaren ihdas edilen asgari ücret istisnasını örneğimize dâhil ettiğimizde getirilen istisnanın avantajını hesaplamış olacağız.

1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren asgari ücretin brüt tutarı 6.471,00 TL, net tutarı ise 5.500,35 TL’dir. Belirlenen 5.500,35 TL tutarına isabet eden asgari ücretin gelir vergisi istisna tutarı ise (5.500,35 * 0,15=) 825,05 TL’dir. Bulunacak bu istisna tutarını, yukarıda engellilik indirimi uygulamasını yaptıktan sonra bulduğumuz gelir vergisi tutarı olan 908,25 TL’den mahsup ettiğimizde engelli ücretlinin ödeyeceği gelir vergisi 83,20 TL’dir.

Görüleceği üzere hiçbir istisna veya indirim olmasa idi engelli ücretlinin ödeyeceği gelir vergisi tutarı 1.083,75 TL, 2. Derece engelli olması sebebiyle ödeyeceği gelir vergisi tutarı 908,25 TL ve son olarak da getirilen yeni düzenleme ile asgari ücrete isabet eden gelir vergisi tutarının düşülmesi ile ödeyeceği gelir vergisi tutarı 83,20 TL olmaktadır.

Bu durum da bize göstermektedir ki, çalışan kesim için vergisel indirim ve istisnalar büyük önem arz etmektedir.

 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

banner78

banner79