8 Temmuz 2025 – Komisyonun İlk Oturumu: “Meclisin Vicdanı Olmak Yetmez, Eylemi Olmalıyız”
Komisyonun ilk toplantısına başkanlık eden İzmir Milletvekili Mehmet Muharrem Kasapoğlu, açılış konuşmasında Komisyonun hedefini “Meclisin vicdanı olmak” şeklinde tanımladı. Kasapoğlu, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Bu Komisyon, Meclisimizin vicdanı olacak. Yasal düzenlemelerin ötesine geçen, bilinç, eğitim, kültür ve hizmetlerin erişilebilirliği üzerine kurulu bir anlayışla hareket edeceğiz.”
Milletvekili Aylin Yaman’dan Çarpıcı Tespitler
Komisyonda dikkat çeken konuşmalardan birini Ankara Milletvekili Aylin Yaman yaptı. Veriye dayalı politika üretilemediğini söyleyen Yaman, şunları dile getirdi:
“2024 yılında hâlâ Dünya Sağlık Örgütü’nün 2011 verileriyle politika üretmeye çalışıyoruz. TÜİK verileri yetersiz. Bu nedenle politika geliştirme imkânımız yok.”
Yaman ayrıca engelli aylıklarının açlık sınırının altında kaldığını ve bu durumun, bireyin bağımsız yaşam hakkını ihlal ettiğini vurguladı.
İstanbul Milletvekili Elif Esen: Kadın Engellilerin Eğitimi İçin Alarm Zili
Elif Esen, engelli kadınların eğitime erişimindeki eşitsizlikleri rakamlarla anlattı:
“Kadın engellilerde okuma yazma bilmeyen oranı oldukça yüksek. Üniversite mezunu engelli kadın oranı sadece yüzde 2,4.”
Esen, ayrıca toplantıların erişilebilir yapılması ve çevrim içi katılım olanaklarının sağlanması gerektiğini de vurguladı.
9 Temmuz 2025 – Kamu Kurumları Meclis’te: Sunumlar ve Sert Eleştiriler
Komisyonun ikinci gününde kamu kurumları sunumlarını gerçekleştirdi. Oturuma Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve İŞKUR temsilcileri katıldı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı: “567 Bin Kişi Evde Bakım Hizmeti Alıyor”
Bakanlık adına konuşan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Yasin Akar, sunumunda 2024–2028 Stratejik Planı’na vurgu yaptı:
“Hizmetlerimizi birey merkezli, bütüncül ve hak temelli bir anlayışla yürütüyoruz. 567 bin engelli birey evde bakım yardımından faydalanıyor.”
Ancak milletvekilleri sunum sonrası özellikle veri şeffaflığı ve sosyal güvenlik sistemindeki yetersizlikler nedeniyle sert eleştirilerde bulundu.
Milli Eğitim Bakanlığı: “233 Bin Öğrenci Özel Eğitimde”
Bakanlık temsilcisi, özel eğitim uygulamalarına dair rakamlar verdi. Ancak milletvekilleri, öğretmen yetersizliği ve bölgesel eşitsizliklerin hâlen ciddi bir sorun olduğunu dile getirdi.
Sağlık Bakanlığı: E-Rapor Sistemi ve Randevu Sıkıntısı
Sağlık Bakanlığı’nın aktardığına göre, 2024 yılı itibarıyla e-Rapor sistemine geçildi. Ancak Komisyon Başkanı Kasapoğlu, engelli bireylerin rapor süreçlerinde farklı hastanelerde farklı oranlarla karşılaşmasını eleştirdi:
“Bir hastanede yüzde 50 olan oran başka bir hastanede yüzde 30’a düşebiliyor. Bu bireyleri mağdur ediyor.”
İŞKUR: “13.435 Engelli İşe Yerleştirildi”
İŞKUR temsilcisi, 2023 yılında 13.435 engelli bireyin işe yerleştirildiğini belirtti. Ancak Ankara Milletvekili Aylin Yaman şöyle konuştu:
“Veriler güzel ama sahada karşılığı yok. Engelli bireyler CV’lerine durumlarını yazdığında dışlanıyorlar. Bu zihinsel dönüşüm sağlanmadan rakamların anlamı yok.”
16 Temmuz 2025 – Sivil Toplumdan Açık Mesaj: “Sahada Gerçekler Başka”
Komisyonun üçüncü günü, sivil toplum kuruluşlarının sesiyle yankılandı. STK temsilcileri sahadaki gerçekliği, sistemin yetersizliklerini ve çözüm önerilerini ortaya koydu.
Komisyon Başkanı Kasapoğlu: “Yasa Yapıcıların Kulaklarını Çınlatacağız”
Her üç oturumun sonunda söz alan Komisyon Başkanı Kasapoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Sadece sorunları tespit eden değil, sahada etkisi olacak somut adımlar atan bir komisyonuz. Sizlerin sesiyle yasa yapıcıların kulaklarını çınlatacağız.”
Sonuç: Meclis’te Duyulan Sesler, Sahadaki Gerçekler
Üç gün süren bu toplantılar, Türkiye’de engellilik politikalarının yalnızca kanunlardan ibaret olmadığını, uygulamada yaşanan çarpıklıkların toplumsal dışlanmaya neden olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Tutanaklara geçen her cümle, yıllardır süregelen taleplerin hâlâ karşılık bulamadığını ama aynı zamanda çözüm için ortak iradenin yeşerdiğini gösteriyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Engelli Bireylerin Toplumsal Hayata Katılımlarının Güçlendirilmesi, Karşılaştıkları Sorunların Tespit Edilmesi ve Bu Sorunlara Kalıcı Çözümler Üretilmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 8 Temmuz 2025 Salı tutanağı;
https://www.tbmm.gov.tr/Tutanaklar/TutanakGoster/4226
Türkiye Büyük Millet Meclisi Engelli Bireylerin Toplumsal Hayata Katılımlarının Güçlendirilmesi, Karşılaştıkları Sorunların Tespit Edilmesi ve Bu Sorunlara Kalıcı Çözümler Üretilmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 9 Temmuz 2025 Çarşamba tutanağı;
https://www.tbmm.gov.tr/Tutanaklar/TutanakGoster/4228
Türkiye Büyük Millet Meclisi Engelli Bireylerin Toplumsal Hayata Katılımlarının Güçlendirilmesi, Karşılaştıkları Sorunların Tespit Edilmesi ve Bu Sorunlara Kalıcı Çözümler Üretilmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 16 Temmuz 2025 Çarşamba tutanağı;
